In de dertiger tot en met de tachtiger jaren in de vorige eeuw werden de kruidenierswinkels ook wel toonbankwinkels genoemd. De winkelier stond achter de toonbank, de klant ervoor.
In Oldenzaal waren twee Coöperatiewinkels. In de Wilhelminastraat de "Rode" Coöperatie en in de Nagelstraat de R.K. Coöperatie. Toon Otto heeft mij een prachtige foto van tussen de 1920 en 1930 gestuurd. Het is het interieur van R.K. Coöperatie aan de Nagelstraat.
Tweede van links Aloys Otto, in het midden met snor de heer Vennegoor en rechts Anton Scholten.
De klant vroeg om het artikel en de winkelier pakte het gevraagde. Daarna werd er contant afgerekend of werd het bedrag in een boekje geschreven. Eens per week werden de bedragen in het boekje opgeteld en afgerekend. Het waren vaak zelfstandige winkeliers, maar verbonden aan landelijke organisaties.
VéGé, was zo'n landelijke organisatie, werd in 1938 opgericht door grossier Albada Jelgersma uit Breda. VéGé zijn de eerste twee letters van VErkoop GEmeenschap. In 1939 waren er al 2.400 winkels.
De Maalderij K.W. & H. van der Lied aan de Prins Hendrikstraat
Ook in Oldenzaal waren veel VéGé winkels, zoals te zien is op een advertentie uit 1952 van Eddy Vermeer.
VéGé winkel aan de Hengelosestraat
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er ook vestigingen buiten Nederlanden in 1961 waren er 28.900 kruideniers over tien landen bij de VéGé aangesloten.
Tweemaal de VéGé winkel van Herman en Jan Franke aan de Huurnestraat, eerst als toonbankwinkel, later als zelfbediening.
Kruidenierswinkel Otto aan de Huurnestraat, vanaf links Aloys Otto, zijn vrouw Marie en Annie Loohuis. De andere heer weet ik de naam niet van. (informatie Toon Otto)
En nog tweemaal de VëGé winkel van Aloys Otto ook aan de Huurnestraat. Zijn eerste winkel stond aan de Hofmeyerstraat.
Tweemaal de VéGé winkel van Dirk Agema aan de Vestingstraat.
De VéGé winkel van D. Agema als zelfbedieningszaak aan de Hyacinthstraat (Foto van 14-7-1972)
Nogmaals de VéGé winkel van D. Agema als zelfbedieningszaak aan de Hyacinthstraat (Foto 1972 van Fiet Leusenkamp in Oud Oldenzaal)
En dan hadden we de ViVo winkels. VIVO stond voor Vrijwillige Inkoop- en Verkoop Organisatie dat in 1942 werd opgericht met de bekende slagzin: "Vivo deelt de lakens uit". Er kon namelijk gespaard worden voor gratis linnengoed. In 1960 waren zo'n 2000 winkels aangesloten bij de organisatie.
De Vivo-winkel van Antoon Kaptein aan de Carmelstraat (foto van Oldenzaal vroeger)
Vivo aan de Deurningerstraat.
Vivo winkel van de heer Slebos in Zuid Berghuizen
In 1980 werden de VéGé- en VIVO- winkels overgenomen door Unigro en gingen ze verder onder de namen Super en Cirkel.
De Spar is opgericht in 1932 door Adriaan van Well. DE SPAR is de afkorting van " Door Eendrachtig Samenwerken Profiteren Allen Regelmatig ". De Spar was gevestigd aan de Deurningerstraat en later kwamen er meerdere winkels bij in de stad. Nu is er geen SPAR meer in Oldenzaal.
Sparwinkel aan de Ootmarsumsestraat, nu Kreffer.
Verder waren er in die jaren in Oldenzaal ook nog de Centra- de Gruyter en Zijlstra-winkels.
Keuze genoeg.
Bronnen:
Wikipedia.
Foto's via Google afbeeldingen en facebook Oud Oldenzaal
Boek: Kleurrijk Oldenzaal
Maak jouw eigen website met JouwWeb